Autentyczny słup z granicy polsko-czechosłowackiej z roku 1920

Niewiele osób wie, że w Chyżnem koło kościoła stoi dawny słup graniczny i niewiele osób zna jego historię. Postawiony został w innym miejscu, ale został przeniesiony tu, gdzie znajduje się obecnie. Ma on dołączoną notatkę, której treść podajemy w poniższym tekście (notatka jest częściowo zniszczona – przytaczamy tekst, który udało nam się z niej odczytać). Notatka ta znajdowała się na paliku obok słupa (obecnie jej tam nie ma ale wiemy, że z inicjatywy ks. proboszcza Ojca Andrzeja Mikołajczyka ma się wkrótce znaleźć tam ponownie, już w formie grawerowanej) i opracowana przez Dominika Synowca na podstawie tekstu Bogusława Tomaszewskiego – badacza dawnych granic i znaków granicznych.

Przebieg granicy między Polską a Czechosłowacją został ustalony na mocy traktatów w Wersalu (1919-1920 r.), jednak na skutek roszczeń co do spornych terenów Spisza, Orawy i Śląska Cieszyńskiego proces kształtowania granicy trwał do 1924 r.

Granica między państwami zaczynała swój bieg w Karpatach Maramurskich na styku z Rumunią i biegła ok. 350 km na pn. zach. aż do Śląska Cieszyńskiego, gdzie kończyła swój bieg nad Olzą w rejonie Cieszyna.

Podzielona została na 30 sekcji, na której osadzono 33 słupy początkowe, 1305 słupów głównych i 11235 słupy pośrednie.

Kamienne słupy wykonano z granitu, andezytu oraz z gresu.

Stojący tutaj słup należy do słupów głównych, dzielił sekcje na odcinki i ustawiany był w charakterystycznych punktach terenu.

Przeniesiony został z zachodniej części Chyżnego, gdzie został wtórnie użyty w 1945 r. do budowy pomnika żołnierzy radzieckich.

oprac. Karolina Kowalczyk oraz Jan Świdorń