W sobotę 4 lipca 2020 r., w dniu kiedy miał odbywać się pierwszy dzień Święta Pasterskiego, na Placu Piotra Borowego w Lipnicy Wielkiej poświęcony i odsłonięty został Mural “Ojców Niepodległości” oraz obelisk “Św. Janowi Pawłowi II w 100. rocznicę urodzin”.
Uroczystość rozpoczęła Msza. Św. koncelebrowana przez ks. Proboszcza Jerzego Bargiela, ojca Samuela Węgrzyna, ks. Andrzeja Lichosyta oraz ks. Michała Kwietnia w intencji Orawskich Ojców Niepodległości. Homilię wygłosił ojciec Samuel, nawiązując do historii Orawy i dzielności budzicielskiej i niepodległościowej Orawian.
Po nabożeństwie ksiądz Proboszcz poświęcił mural “Orawskich Ojców Niepodległości” oraz obelisk „Św. Janowi Pawłowi II w 100. rocznicę urodzin”. Następnie prowadzący Jan Kuliga odczytał list Prezydenta RP Andrzeja Dudy, który objął patronatem honorowym lipnickie obchody. Później głos zabrał wójt Gminy Lipnica Wielka Mateusz Lichosyt, Poseł Anna Paluch, Poseł Jagna Marczułajtis-Walczak, Poseł Edward Siarka, w imieniu Posła Andrzeja Guta Mostowego Dyrktor Biura Poselskiego Mateusz Łękawski, Senator Jan Hamerski, Radny Sejmiku Województwa Małopolskiego Jan Piczura, który odczytał list Marszałka Małopolski Witolda Kozłowskiego, Zastępca Starosty nowotarskiego Bogusław Waksmundzki, Wójt Gminy Jabłonka Antoni Karlak, Prezes Zarządu Głównego Związku Podhalan Andrzej Skupień, Dyrektor Orawskiego Parku Etnograficznego Dominika Wachałowicz-Kiersztyn oraz Przewodniczący Rady Gminy Lipnica Wielka Andrzej Karkoszka.
Głównym celem powstania Muru Orawskich Ojców Niepodległości jest należyte upamiętnienie zasłużonych dla Polski i Orawy osób, wydarzeń oraz jak najszersza popularyzacja historii regionu. Mur ten będzie swoistego rodzaju orawskim Panteonem, gdzie zostały upamiętnione osoby, których działalność, służba i poświęcenie sprzed stu lat, przyczyniły się do odbudowy państwowości polskiej i zjednoczenia z ojczyzną części Górnej Orawy zamieszkałej przez polskich górali.
Na Orawie 100 lat temu granicę wyznaczyła 28 lipca 1920 r. odgórna decyzja Rady Ambasadorów, podjęta w czasie skrajnego zagrożenia niepodległości Polski przez atak Rosji Sowieckiej. Decyzja Rady Ambasadorów była niekorzystna dla Polski, a na Orawie podzielono jeden zwarty organizm wiejski – Lipnicę Wielką. Nieznacznie korygowano ją i ostatecznie przebieg granicy południowej ustalono w 1924 r. W zamian za górną część Lipnicy (wraz z przynależnym jej szczytem Babiej Góry), Polska musiała oddać dwie wsie: Suchą Górę i Głodówkę. W czerwcu 1924 r. została ostatecznie wytyczona granica na Orawie, jako ostatnia w międzywojennej Polsce.
Obelisk natomiast “Świętemu Janowi Pawłowi II w 100. Rocznicę urodzin” od mieszkańców Gminy Lipnica Wielka zdobi przepiękny cytat Papieża – Polaka odnoszący się bezpośrednio do naszej Ojczyzny i łączący się przez to tematycznie z muralem: Ojczyzna jest naszą matką ziemską. Polska jest matką szczególną. Niełatwe są jej dzieje, zwłaszcza na przestrzeni ostatnich stuleci. Jest matką, która wiele przecierpiała i wciąż na nowo cierpi. Dlatego też ma prawo do miłości szczególnej.
Niniejsze spotkanie oficjalnie rozpoczęło cykl działań i przedsięwzięć związanych z uczczeniem tych rocznic. Działania samorządu Gminy Lipnica Wielka przewidziano w latach 2020-2024 – w 100-lecie kształtowania się granic na Orawie. Niestety, okoliczności związane z pandemią koronawirusa pokrzyżowały plany samorządu i wszelkie uroczystości na chwilę obecną mają stosunkowo inny wymiar.
Biogramy na muralu opracowali: Małgorzata Liśkiewicz i Robert Kowalczyk, konsultacje historyczne dr hab. Jerzy Roszkowski oraz Marek Skawiński.
Wykonawcy muralu: Projekt Grzegorz Ignaciak, Nadzór Janusz Michalak, Wykonawstwo Paweł Kowalczyk.
foto: Grzegorz Rzepiszczak i Kamil Kuś
