Projekt „Orawa z Niepodległą 1918-1924” jest czymś więcej niż okolicznościową stroną stworzoną z okazji obchodów setnej rocznicy przyłączenia części Orawy i Spisza do niepodległej Polski. Stopniowo, wpis za wpisem, powstanie tutaj unikatowa baza wiedzy i publikacji o Orawie.

Tytułowa data odnosi się do setnej rocznicy ostatecznego
ustalenia przebiegu granicy na Południowych Kresach. Rok 1924 zamyka okres
kształtowania się granic Niepodległej, trwający w tym regionie wyjątkowo długo,
bo począwszy już od 5 listopada 1918 r., kiedy powołano Polską Radę Narodową w Jabłonce.

Zapraszamy Państwa do czytania zamieszczanych tekstów.
Zapraszamy do współtworzenia tego miejsca i przekazywania innym opowieści o współczesności Orawy i o jej historii. Wysyłajcie nam swoje teksty i przemyślenia wpisujące się w ten projekt. Przesyłajcie do nas archiwalne tematyczne zdjęcia Orawy.

 

Zespół Redakcyjny

 

Karolina Kowalczyk

Z wykształcenia i zamiłowania etnolog badający tradycyjną kulturę ludową, traktując ją jako drogowskaz we własnym życiu. Rozkochana w muzyce tradycyjnej. Wokalistka. Śpiew, który jest wyrazem czystych emocji i autentyczności, wynika z potrzeby jej duszy. Działacz regionalny i kulturalny popularyzujący Orawę.

Współpracuje z lokalnymi zespołami regionalnymi udzielając wskazówek odnośnie tańca, śpiewu. Tworzy i współtworzy programy tych zespołów. Uczy najmłodsze pokolenie poszanowania dla kultury ludowej i miłości do niej. Współpracuje również jako instruktor z zespołami regionalnymi spoza Orawy. Jest członkiem i opiekunem Orawskiej Grupy Teatralnej, która skupia aktorów – amatorów z terenu Orawy. Autorka artykułów na temat szeroko rozumianej kultury ludowej, m.in. w: Między dworem a wsią. Na styku kultury chłopskiej i szlacheckiej, Zubrzyca Górna 2017 r., Kultura w Lipnicy Wielkiej na przestrzeni dziejów, Lipnica Wielka 2018 r.,  Strój górali orawskich Orawskie Centrum Kultury Kraków – Jabłonka 2018 r., Strój Górali Babiogórskich [w:]  Krakowiacy, Lachy, Górale – stroje wsi małopolskiej t.VI Nowy Sącz 2020 r., „Wielokulturowe krajobrazy Orawy” – Orawskie Centrum Kultury – Jabłonka 2018r. Zastępca redaktora naczelnego prasy lokalnej „Gminne Nowiny”.

Na co dzień Dyrektor Gminnego Centrum Kultury w Lipnicy Wielkiej.

 

Robert Kowalczyk

Orawski regionalista, muzykant, animator kultury, dziennikarz, poeta i prozaik. Ukończył filologię polską na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz Międzywydziałowe Studia Dziennikarskie w Krakowie. Pierwszy prezes Oddziału Górali Orawskich Związku Podhalan w Lipnicy Wielkiej. Redaktor naczelny czasopisma „Moja Orawa”. Założyciel Młodzieżowego Zespołu Folklorystycznego „Orawiacy” w Lipnicy Wielkiej.

Obecnie prowadzi Orawską Grupę Teatralną im. Emila Kowalczyka. Pisze i reżyseruje sztuki teatralne i widowiska (m.in. Na Orawie dobrze, Wojna o Stańcową, Myśli Piotra Borowego, Otello po orawsku).

Zadebiutował tomikiem wierszy Idym w Orawe (Kraków 2002), wydał zbiór opowiadań Nieopodal (Kraków 2011). Odznaczony odznaką honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej”, nagrodą im. Henryka Cyganika, Laurem Babiogórskim, pasowany na „zbójnika” w Bukowinie Tatrzańskiej.

 

Małgorzata Liśkiewicz

Absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytet Jagiellońskiego oraz Wydziału Prawa Kanonicznego Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie. Adwokat. Autorka książki „Orawa 1918-1924. Skąd przybywamy, kim jesteśmy”. Współautorka monografii rzeźbiarza Karola Wójciaka „Heródka” z Lipnicy Wielkiej (Heródek – novy mit, Kraków 2019). Autorka filmu dokumentalnego Delegacja spisko-orawska w Paryżu (2020). Publikowała w „Rzeczpospolitej”, „Wszystko Co Najważniejsze”, „Mojej Orawie”, orawa2024.pl.

Pochodzi z Podwilka na Orawie. Mieszka i pracuje w Warszawie.

 

Grzegorz Rzepiszczak

Żyjący w swoim ukochanym regionie górskim – Orawie, w miejscowości Lipnica Wielka Przedsiębiorca, społecznik, prezes Stowarzyszenia Lipnica Wielka na Orawie. Studiuje grafikę na Wydziale Artystycznym Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi; uczestnik wystaw: „Fotokreacja” w Łodzi, „Orawska Literatura w kadrze” w Lipnicy Wielkiej. Pasjonat gór, podróży, fotografii i wszystkiego, co związane z Orawą. Założyciel i redaktor OdkryjOrawe.pl, opiekun techniczny i redaktor graficzny portalu Orawa2024.pl, założyciel pierwszej orawskiej telewizji: Orawa.TV. Działa w Stowarzyszeniu Rozwoju Orawy. Autor licznych projektów wykonanych we współpracy m. in. z gminą Lipnica Wielka, Gminnym Centrum Kultury w Lipnicy Wielkiej, Orawskim Parkiem Etnograficznym w Zubrzycy Górnej, Orawa TV, Podhale24.pl, Tygodnikiem Podhalańskim, Gazetą Krakowską, TVP Kraków. Ma w swoim portfolio wiele fotografii oraz grafik opublikowanych w rozmaitych folderach, przewodnikach, książkach, na tablicach wystaw oraz okładkach książkowych (m.in. Źradło / Lustro, Orawa1918, Orawskie Zamyślenie).