W Lipnicy Wielkiej – Murowanicy przy głównej drodze, tuż przy skrzyżowaniu na Drogę na przejście graniczne Winiarczykówka, znajduje się mogiła zbiorowa żołnierzy Armii Czerwonej poległych w 1945 r.
Armia Czerwona, przechodząc przez Europę Środkową pokonała Wojska III Rzeszy. To tu, w styczniu 1945 r. wkraczając na Orawę wojsko sowieckie było przekonane, że przejdzie przez te tereny jak walec, jak to było na innych ziemiach. Stało się inaczej, gdyż dowództwo niemieckie za punkt honoru postawiło sobie obronę dzisiejszej granicy polsko-słowackiej (od Murowanicy do Przywarówki). Sowieci napotkali to niespodziewany opór – stąd mogiła i wielu poległych. Front, który zatrzymał się w Lipnicy Wielkiej trwał aż 9 tygodni, a nasza ta miejscowość i Orawa w ogóle bardzo ucierpiały. Dochodziło do wielu ataków wojsk sowieckich na umocnione pozycje Niemców. Szacuje się się że zginęło ok. 2500 żołnierzy, z czego ok. 1400 po stronie rosyjskiej, a 1100 po stronie niemieckiej.
Jest to cmentarz na planie prostokąta, ogrodzony metalowym płotem. Wejście na teren cmentarza znajduje się od strony ulicy. Głównym elementem cmentarza jest kamienna ściana pomnikowa z płaskorzeźbami wizerunków radzieckich żołnierzy. W dolnej części ściany pomnikowej znajduje się czarna tablica z napisem w języku rosyjskim i polskim:
„TU SPOCZYWAJĄ/ ŻOŁNIERZE ARMII CZERWONEJ/, POLEGLI W WALKACH/ Z NIEMCAMI W 1945 R.
ЗДЕСЬ ПОКОЯТСЯ/ СОЛДАТЫ КРАСНОЙ АРМИИ,/ КОТОРЫЕ ПОЛЕГЛИ В БОЯХ/ С ГЕРМАНИЕЙ В 1945 ГОДУ”
Cmentarz pierwotnie składał się z trzech mogił zbiorowych. W 1972 r. wykonano przebudowę cmentarza i ustawiono nowy pomnik. Pochowano tu ok. 800 żołnierzy sowieckich poległych w 1945 r.
Osoby zidentyfikowane (41)
Osoby niezidentyfikowane (759)
Imię | Nazwisko | Stopień | Przynależność | Ilość |
ARMIA CZERWONA | 759 |
Groby i cmentarze wojenne w Małopolsce (malopolska.uw.gov.pl)